فرآیند IFAS یکی از فناوری‌های پیشرفته در تصفیه فاضلاب است که برای بهبود عملکرد تصفیه‌خانه‌های فاضلاب استفاده می‌شود. IFAS مخفف “Integrated Fixed-film Activated Sludge” است که به معنای “لجن فعال با فیلم ثابت یکپارچه” می‌باشد. این فناوری با ترکیب دو فرآیند معمول در تصفیه فاضلاب، یعنی فرآیند لجن فعال و فرآیند تثبیت فیلم بیولوژیک، عملکرد تصفیه را بهبود می‌بخشد.
در فرآیند IFAS، بیوفیلم‌هایی که ارگانیسم‌های مختلفی روی سطح آنها زندگی می‌کنند، به سیستم تصفیه فاضلاب اضافه می‌شوند. این بیوفیلم‌ها معمولاً بر روی یک پشته ثابت یا یک نوار نساجی ثابت نصب می‌شوند و به عنوان محل رشد برای ارگانیسم‌های مختلف می‌باشند
تصفیه فاضلاب به روش IFAS
همانطور که اشاره شد، فرآیند IFAS (لجن فعال با فیلم ثابت یکپارچه) یک فناوری نوین در تصفیه فاضلاب است که با تلفیق دو روش لجن فعال و بیوفیلم ثابت، به ارتقای راندمان تصفیه‌خانه‌ها کمک می‌کند.
مراحل فرآیند IFAS در تصفیه فاضلاب
پیش تصفیه: فاضلاب ورودی به تصفیه‌خانه ابتدا به منظور حذف ذرات بزرگ و شن و ماسه، تحت پیش تصفیه قرار می‌گیرد.
هوادهی: فاضلاب پیش تصفیه شده وارد مخزن هوادهی می‌شود. در این مخزن، مدیاهای تثبیت فیلم بیولوژیکی به صورت ثابت یا شناور قرار داده می‌شوند.
رشد بیو فیلم: میکروارگانیسم‌ها بر روی سطح مدیاها رشد کرده و بیوفیلمی را تشکیل می‌دهند.
تصفیه بیولوژیکی: مواد آلی موجود در فاضلاب توسط میکروارگانیسم‌های بیوفیلم تجزیه و تصفیه می‌شوند.
ته نشینی: پس از هوادهی، فاضلاب به حوضچه‌های ته نشینی هدایت می‌شود. در این حوضچه‌ها، لجن فعال و بیوفیلم جدا شده از فاضلاب تصفیه شده ته نشین می‌شوند.
جداسازی لجن: لجن ته نشین شده از فاضلاب تصفیه شده جدا می‌شود. قسمتی از این لجن به مخزن هوادهی بازگردانده می‌شود و باقی‌مانده آن به عنوان لجن مازاد تصفیه و دفع می‌شود.
فاضلاب تصفیه شده: فاضلاب تصفیه شده از این فرآیند می‌تواند برای مصارف مختلفی مانند آبیاری، مصارف صنعتی و یا تخلیه در محیط زیست مورد استفاده قرار گیرد.
کاربردهای IFAS
تصفیه فاضلاب شهری: IFAS به طور فزاینده‌ای برای تصفیه فاضلاب شهری در تصفیه‌خانه‌های کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تصفیه فاضلاب صنعتی: IFAS برای تصفیه فاضلاب حاصل از صنایع مختلف مانند صنایع غذایی، نساجی، شیمیایی و دارویی نیز کاربرد دارد.
تصفیه فاضلاب‌های با بار آلی بالا: IFAS به دلیل راندمان بالا، برای تصفیه فاضلاب‌های با بار آلی بالا مانند فاضلاب کشتارگاه‌ها و کارخانجات لبنی مناسب است.
مزایای فرآیند IFAS
افزایش راندمان تصفیه: IFAS با افزایش سطح تماس بین میکروارگانیسم‌ها و فاضلاب، به حذف بیشتر آلاینده‌ها، از جمله BOD، COD، نیتروژن و فسفر، منجر می‌شود.
کاهش حجم لجن: به دلیل رشد میکروارگانیسم‌ها بر روی مدیاها، نیاز به لجن فعال معلق کاهش می‌یابد و در نتیجه حجم لجن تولیدی کمتر می‌شود.
کاهش فضای مورد نیاز: IFAS به دلیل راندمان بالا، به فضای کمتری نسبت به سیستم‌های لجن فعال متعارف نیاز دارد.
قابلیت ارتقا: این فرآیند به راحتی قابل ارتقا و توسعه است و می‌توان ظرفیت آن را در صورت نیاز افزایش داد.
مقاومت به شوک‌های بار: IFAS در برابر تغییرات ناگهانی بار فاضلاب ورودی، مقاومت بیشتری نسبت به سیستم‌های لجن فعال متعارف دارد.
سخن پایانی
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا :
- هزینه‌های عملیاتی IFAS در مقایسه با سیستم‌های لجن فعال متعارف، به دلیل راندمان بالا و نیاز کمتر به لجن فعال، می‌تواند کمتر باشد.
- IFAS به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، می‌تواند برای تصفیه فاضلاب با ویژگی‌های مختلف و با راندمان بالا مورد استفاده قرار گیرد.
- انتخاب نوع مدیا در IFAS از اهمیت بالایی برخوردار است و باید با توجه به نوع فاضلاب و شرایط تصفیه‌خانه انتخاب شود.
